“Denken jullie aan je werk kids? Het staat achterin het lokaal in de grijze bakken. Als het deze les niet mee gaat, ga ik het echt weggooien.” Schouders worden opgehaald. Tassen worden ingepakt. Zonder kunstwerken. Het is een vast ritueel; aan het einde van een opdracht druk ik de leerlingen op het hart hun werk mee te nemen naar huis. Ik probeer het een les of twee, drie, maar dan heb ik echt de ruimte nodig voor de volgende opdracht. Slechts een enkeling neemt zijn of haar werk mee naar huis. Het gaat toch meer om het maken dan om het resultaat bij deze tieners en de moeite van het mee naar huis nemen is snel te groot. De dag verstrijkt. Tegen het einde breng ik met een zucht de werken naar de kliko’s.
Een paar weken tevoren heb ik de materialen voor deze opdracht uit de dozen gehaald en soort bij soort in de materialen bakken achterin de klas gelegd, voorraden in het magazijn. Foam, ‘vilt’, ijslollystokjes, piepschuim ballen en meer.
De werken van wisselende kwaliteit gaan door mijn handen, ik weet hoe hard er aan sommigen gewerkt is. Bijzonder hoe gemakkelijk leerlingen afstand kunnen doen van hun werk blijkbaar. Maar ook doodzonde eigenlijk van al die materialen. De kliko vult zich met het leerlingenwerk van de klassen van vandaag. Dat steekt. Wat voor wereld laat ik straks achter? Wat voor wereld leven mijn leerlingen straks in? De opdrachten waaraan ik ze laat werken leveren kilo’s afval op. Dat kan anders. Dat moet ook anders. Het slaat natuurlijk nergens op dat we nieuwe, veelal kunststof materialen produceren speciaal voor creatieve uitingen. Een creatieveling kan met alles iets maken, ook met spullen die er al zijn. En die zijn er zat. Er zijn bergen schoon en veilig afval die we kunnen hergebruiken voor de kunstvakken. Schoon en veilig ‘afval’ als duurzaam knutselmateriaal. Materiaal dat we zo een tweede leven geven voordat het bij het vuilnis beland. Het is tijd om het roer om te gooien. Het kan niet zo zijn dat het kunstvak zo’n belasting is voor het milieu. Maar vanzelf gaat de wereld niet veranderen. Om met Claudia de Breij te spreken: we zullen het goed moeten gaan maken.
En daarom is Ministerie van Hergebruik opgericht. Wij gaan ons inzetten voor duurzame kunsteducatie, net zo lang tot er op alle plekken waar kunsteducatie gegeven wordt dit alleen nog maar op een duurzame manier gebeurd. Met restmaterialen. De teller staat nu nog op 0. Maar we houden jullie op de hoogte hoeveel kilo’s afval we met elkaar hebben voorkomen.
Onze missie is ambitieus: afvalvrij kunstonderwijs in heel Nederland door te knutselen met restmateriaal.
Copyright @ 2023 Ministerie van Hergebruik | Website door: Bureau Bont